Column: Je volgende smartphone is een ...

Swiebertje, Pipo de Clown en praatprogramma Voor de Vuist Weg zijn tv- programma’s van een halve eeuw oud. Vreemd genoeg is er sinds die tijd helemaal niets veranderd aan de televisie. Zelfs internetaansluitingen in tv en BluRayspeler veranderden niets.

De allereerste Nederlandse tv-programma’s zien er net zo uit als die van vandaag de dag. Het format is hetzelfde: een keer per dag of week wordt op een vast tijdstip een programma uitgezonden volgens een bepaalde opzet. Het ene informeert, het andere vermaakt. En daar houdt het ongeveer wel bij op. Zelfs dat revolutionaire ding dat internet heet, weet niets wezenlijk nieuws aan ‘televisie’ toe te voegen. Ok, Uitzending Gemist zou ik niet willen missen.

Kampvuur in een koud bos

Staat de techniek helemaal stil? Nee, dat ook weer niet. In de jaren zeventig van de vorige eeuw kregen we kleurentelevisie. In de jaren tachtig kwam Nederland 3 en RTL4 (eerst: Véronique). En Big Brother was in de jaren negentig het eerste programma dat echt populair werd met en via internet. De vaste hangplek voor BB-fans was een internetforum dat later het nog steeds populaire Fok! werd.

Sindsdien kregen we platte tv’s, interactiviteit, HD, 3D, HBB en zélfs internetaansluitingen in de tv-schermen. Wat een vooruitgang. Maar nog steeds is een tv niets meer dan een scherm met bewegend licht. Hele volksstammen kijken er uren per dag naar als ware het het enige kampvuur in een koud donker bos.

Maar wat doen we met al die verhalen die naar ons toe worden gestraald? Niets, want we kúnnen er niets mee. Programmaformats zijn er niet naar en de techniek is er nog steeds niet. Maar daar komt toch langzaam verandering in. Kijk maar naar #.

De # is geen verzinsel van tv-makers. De kijkers pakken, nee: eisen, het teken op om via Twitter interactiviteit af te dwingen met - wat heet - het tweede scherm. Niet de televisie maar de mobiele telefoon, laptop en iPad zijn de media die kijkers nu inzetten om real time te kletsen met obscure tekenreeksen als #abotv, #penw of #tvoh. Ingewijden weten dat ze daarmee kletsen over Ali B op TV, Pauw en Witteman en The Voice of Holland. Het duurt niet lang of de #-twitterfeed zal live en ongefilterd op beeld verschijnen tijdens de uitzendingen.

Brakke eilandjes verdwijnen

Het enige dat ‘het nieuwe tv kijken’ tegenhoudt, is het gebrek aan standaardisatie op de tv-toestellen zelf. Iedere tv-maker bouwt nu nog zijn eigen besturingssysteem in het scherm. Voor softwareontwikkelaars bestaat derhalve onvoldoende bereik voor hun applicaties en dus is het niet aantrekkelijk om apps te maken voor tv. Een vruchtbare voedingsbodem (een algemeen geaccepteerd besturingssysteem) is het enige dat nog ontbreekt om vijftig jaar tv-traditie op zijn kop te zetten.

Er zijn drie partijen met aanmerkelijke marktposities die hier verandering in willen brengen. Dat zijn Apple, Google en Samsung, de eigenaren van iOS, Android en Bada. Zij hebben óf een grote schare discipelen onder softwareschrijvers óf onder de mediafanaten. Apps, enthousiasme en bereik. En Philips, LG en Sharp spraken tijdens de IFA af om ieder hetzelfde basissysteem te gaan gebruiken: Smart TV, mét HTML-apps.

Volgend jaar vinden de Olympische Spelen en het EK Voetbal plaats. Grote kans dat we rond die periode worden gebombardeerd met reclame voor ‘televisies met app stores’. Natuurlijk zitten er VoIP- en chatdownloads in deze softwarewinkels. Skype zit nú al standaard in enkele tv’s van Samsung.

Maar ik sta die zomer pas echt vooraan in de rij voor een nieuw toestel als er tegen die tijd een Piet Paulusma-app bestaat. Althans, een app die Paulusma real time corrigeert als hij weer een zomerse weersvoorspelling bij elkaar liegt.

*) door Erwin Boogert, 6 september 2011. 
Erwin Boogert werkt voor Emerce en is daarnaast actief als freelance journalist voor verscheidene uitgaven. Zijn televisie heeft nog geen Teletekst.