Wat is een decoder? Wat kan je ermee?
Om digitaal televisie te kunnen kijken, heb je een digitale ontvanger nodig. Deze maakt het digitale signaal van de kabel (DVB-C), internet verbinding (IP-TV), satellietschotel (DVB-S) of ether (DVB-T2) geschikt voor je TV, die het digitale signaal niet begrijpt. Zo'n ontvanger wordt ook wel decoder, set-top-box of receiver genoemd. De digitale ontvanger is dus niet meer dan een tolk voor je tv.
- Smartcard
- EPG
- SD-decoders
- HD-decoders
- Digitaal kijken zonder decoder?
- DVR of PVR
- Interactieve decoders
Er zijn verschillende manieren waarop het digitale signaal bij je kan binnenkomen: kabel, ether, glasvezel, satelliet of DSL. En deze signalen zijn op uiteenlopende wijze gecodeerd. Daarom is de keuze voor een decoder allereerst afhankelijk van je aanbieder: niet elke decoder kan elk signaal 'lezen'. Je kunt een ontvanger voor DVB-S (satelliet) bijvoorbeeld niet gebruiken om via DVB-C (kabel) televisie te kijken. Daarnaast kun je kiezen welke functies je van de ontvanger verwacht en welke decoder daar het beste bij past.
Bij de meeste aanbieders krijg je de decoder of PVR (een Personal Video Recorder) in bruikleen en kun je niet kiezen welk merk of type je in huis krijgt. Soms krijg je de mogelijkheid om te kiezen voor een decoder met meer opties tijdens het bestellen. Omdat de benodigde chip ingebouwd zit in de decoder is het niet mogelijk zelf zo'n kastje te kopen.
Smartcard
In elke decoder zit een smartcardlezer. Deze leest de gegevens van jouw abonnement uit en vertelt de decoder welke zenders bij je abonnement horen. Alleen de zenders waar je voor betaalt mogen door de decoder worden doorgegeven. Een smartcard koop of krijg je van je aanbieder van digitale televisie. Als je meerdere decoders in gebruik hebt, zul je voor iedere decoder een smartcard moeten aanschaffen. In de mediaboxen die tegenwoordig geleverd worden zit de smartcard chip al ingebouwd.
EPG
Alle decoders beschikken over een EPG (Elektronische Programma Gids). Hiermee heb je een programmagids die je op het scherm van je televisie kunt bekijken, met naast het tijdstip waarop het programma wordt uitgezonden vaak ook informatie over de inhoud van het programma. Je kunt van kanaal wisselen vanuit de EPG. Indien je decoder over een harde schijf beschikt, kun je bovendien eenvoudig vanuit de EPG programma’s opnemen. Of kun je de çloud-ruimte' die je van de provider krijgt gebruiken (als dat onderdeel is van jouw abonnement).
SD-decoders
Veel oudere decoders geven een Standard Definition (SD) signaal door. Deze decoders worden middels een (analoge) SCART kabel met het televisietoestel verbonden. Deze decoder kan niet opnemen en is niet geschikt om HD-kanalen te tonen. Om van kanaal te wisselen gebruik je de afstandsbediening van de ontvanger.
HD-decoders
Bij High Definition (HD) kanalen is het aantal lijnen waaruit het beeld wordt opgebouwd hoger dan bij standaard digitale televisie (SD). Daardoor heeft het beeld een hogere resolutie en is het scherper. Om in HD televisie te kunnen kijken heb je een toestel nodig dat HD-ready of Full-HD is en moet je decoder het HD-signaal kunnen 'lezen'. Overigens kunnen HD-decoders ook SD-kanalen gewoon weergeven. In gebruik zijn HD-decoders gelijk aan SD-decoders, alleen worden deze niet met een SCART-kabel, maar met een digitale HDMI-kabel aan je televisietoestel verbonden.
Digitaal kijken zonder decoder?
Veel moderne platte televisies beschikken tegenwoordig over een ingebouwde decoder. Bij de meeste kabelmaatschappijen kun je daar ook gebruik van maken in plaats van de externe decoder. Bij steeds meer toestellen is dit ook voor satellietontvangst mogelijk.
Om van de ingebouwde ontvanger gebruik te kunnen maken en om daarmee de losse decoder en die extra afstandsbediening de deur uit te kunnen doen, moet de televisie het digitale signaal ontsleutelen. Hiervoor is een zogenaamde 'Conditional Access Module' (CAM) nodig. Dat is een platte, kleine insteekkaart waarin je de smartcard van een provider moet steken. Hierna heb je geen losse ontvanger meer nodig en kun je met de afstandsbediening van de televisie van kanaal wisselen. Afhankelijk van de specificaties van het televisietoestel kun je op deze manier SD- en HD-kanalen bekijken en bij sommige televisies zelfs opnemen. Belangrijk voordeel is dat de uiteindelijke beeldkwaliteit beter is en dat je geen los kastje bij je tv hebt. Nadeel is dat je alleen de zender waar je naar kijkt digitaal kunt opnemen.
DVR of PVR
Met een Digital of Personal Video Recorder vertaal je niet alleen het digitale signaal, maar kun je ook op de in de decoder ingebouwde harde schijf programma's opnemen. Omdat in de meeste PVR's meerdere ontvangers zitten kun je één zender digitaal bekijken en een ander digitaal opnemen. Met de time-shiftfunctie kun je met een DVR programma’s pauzeren of terugspoelen wanneer je dat wenst.
Interactieve decoders
Als je ook interactieve tv (video on demand en programma gemist) wilt ontvangen, moet je decoder of PVR hiervoor geschikt zijn. De meeste aanbieders leveren standaard zo'n decoder. Gebruik je nog een oude decoder dan kan dat een reden zijn om over te stappen.
Nog vragen? Bekijk hier de veel gestelde vragen over decoders.

Als sitemanager telecom ben ik verantwoordelijk voor alle informatie op de telecomvergelijkers. Ik ben telecomspecialist. Weet alles over de telecomproducten en diensten die op Bellen.com en Internetten.nl vergeleken worden. Voordat ik bij de Bencom Group in dienst kwam heb ik van 1996 tot 2006 bij een grote mobiele provider gewerkt. En een jaar bij een kleine zakelijke telecom aanbieder. Hierdoor ben ik inmiddels meer dan 25 jaar werkzaam op de telecommarkt. En kan daardoor met recht een expert genoemd worden.
Je kunt me ook op Poliswijzer tegenkomen. Ik ben Wft-gediplomeerd Adviseur Zorg.